O kanun ve ikincil mevzuatına ne kadar hazırız?

Ticari işlerde oyunun kurallarının yeniden yapılanmakta olduğuna dikkat çeken Durmaz: “Bilindiği üzere Ticari İşlerde Taşınır Rehni Kanunu 01.01.2017 tarihinde yürürlüğe girdi. Kanun’un temel amacı KOBİ’lerin finansa erişiminin sağlanması. Zira TÜİK verilerine göre küçük ve orta büyüklükteki işletmeler (KOBİ) toplam girişim sayısının yüzde 99,8’ini, istihdamın yüzde 74,2’sini, maaş ve ücretlerin yüzde 54,7’sini, cironun yüzde 63,8’ini, faktör maliyetiyle katma değerin (FMKD) yüzde 52,8’ini ve maddi mallara ilişkin brüt yatırımın yüzde 53,3’ünü oluşturdu. 
İlgili kanun öncesi finansal sistemin taşınmaz rehni esasında hareket etmesi ve KOBİ’lerin büyük çoğunluğunun taşınmaz sahibi olmaması, ayrıca taşınmaz rehninin paraya çevrilmesinde karşılaşılan güçlükler düzenleme gereğini beraberinde getirdi. Bu kapsamda ticari işlerde taşınır rehni sistemi kuruldu ve taşınır rehnine ilişkin siciller noterlikler nezdinde TARES sistemiyle kuruldu. Edinilen bilgiye göre, Kanun’un yürürlük tarihinden günümüze kadar 2 milyar TL tutarında işlem hacmi gerçekleşti” diye konuştu.

Diğer yandan önemle üzerinde durulması gereken bir konunun da, taşınır rehninin sadece finans ihtiyacı için değil, geçerli bir sözleşmenin teminatı olarak da verilebileceği olduğunun altını çizen Durmaz, sözlerine şöyle devam etti: “Bu durumda, normal bir ticari işinizin teminatı bakımından taşınır rehninin düşünülmesi ve iş planınıza alınması öncelikli ve sağlıklı olacaktır.

Çok önemli bir diğer husus ise, yukarıda belirttiğimiz üzere taşınırlar hakkında TARES adlı sicil sistemi kurulmuş olup, bu sistem her ilgilinin incelemesi bakımından alenidir. Bu yüzden yapacağınız alımlarda, ürünün üzerinde rehnin mevcut olup olmadığını da kontrol etmeniz zaruridir. Aksi halde, başkası adına rehin hakkının mevcut olduğu bir ürünü satın almış olursunuz ki, rehin hakkı sahibinin rehne konu alacağını tahsil edememesi durumunda doğrudan malın mülkiyetini alma şansı vardır. Evet doğru okudunuz, ticari işlemlerde taşınır rehni kanunu, Roma Hukuku’dan beri temel prensip olan Lex Commisoria yasağına bir kanunu istisna getirmiştir. Bilinen sistemde şayet bir şey üzerinde rehin hakkınız varsa ve rehnin koruduğu alacağınızı tahsil edemezseniz, rehne konu şeyin satışını ve bu satış bedeli üzerinden alacağınızı alırsınız. Ancak bu sistemde, rehin alacaklısının hiç satış sistemiyle uğraşmaksızın doğrudan malın mülkiyetini alma imkanı vardır.
Kanun ile Ticari İşletme Rehni kavramı da son bulmuştur. Böylece finans ihtiyacı olan bir kişinin belirli bir meblağa ihtiyaç duysa dahi tüm işletmesi üzerinde rehin kurulması sistemi sona erdirilmiştir. Böylece, ihtiyaç sahibinin ihtiyacı kadar varlığı rehnetme imkanı oluşmuştur. Yukarıda birkaç temel prensibini belirtmeye çalıştığımız hususlar, önümüzdeki günlerde sözleşmelerin önemli bir kısmını teşkil edecektir.”